Chủ Nhật, 21 tháng 7, 2013

Lạ lùng tục phụng dưỡng 'thánh chết' ở Mexicô

Thời điểm này, đất liền già (chỉ châu Âu - PV) đang chìm trong giá lạnh, họ quyết định sẽ cùng nhau tham gia cuộc hành trình mà bít tất đều trông mong từ lâu. Họ khám phá về cái chết và sự sụp đổ kỳ bí của rất nhiều hình tượng mà cho đến nay vẫn còn nằm trong bóng tối của sự bí ẩn. Cuộc thám hiểm này hẹn mang đến những khám phá bí mật từ lịch sử đất, nước này. Trong đó, các nhà nghiên cứu còn tiến hành khảo sát về các lĩnh vực hiện đại như tội nhân học, bí ẩn tôn giáo, nghệ thuật, thậm chí là cả những đồ vật thông thường nhưng mang tính biểu trưng.

Giang san của sự hỗn tạp

Ngay khi vừa đặt chân đến đất nước Mexico, gần như cả đoàn khảo cứu nhận ra rằng, họ sẽ phải dốc toàn lực cũng như đào bới và lần mò khắp mọi nơi, giả dụ muốn có kết quả như họ đã từng trao đổi với nhau. Bởi, dưới con mắt nghề của họ thì khắp nơi trên đất Mexico, các biểu tượng chết chóc đập vào mắt họ. Bình thường, người ta chỉ biết đến Mexico như một đất nước có Thủ đô với số dân đông nhất thế giới, có tội phạm ma túy thành tổ lớn, rồi những hình tượng tử vì đạo… Người dân Mexico có một ngày để suy tôn cái chết El Dia de los Muertos (Ngày của cái chết). Vào ngày hôm đó, người dân sẽ chuẩn bị những món ăn truyền thống đặc biệt để nhớ về những người đã khuất, vào ngày này, những con phố gần tha ma được trang trí lộng lẫy bởi hoa và kẹo hình đầu lâu và chẳng thể thiếu các cuộc diễu hành mang đầy màu sắc ảm đạm, âm u.

Đoàn người nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới đứng giữa giang sơn Mexico, mỗi người một tâm trạng khác nhau. Nhưng tựu trung lại, trong cái đầu của họ, bất cứ nơi nào, dù chỉ là thoáng qua, họ đều thấy xuất hiện trong đầu sự hiện diện của hộp sọ và những kỷ vật của sự đổ máu. Trong đó, hình tượng tượng trưng cho sự hy sinh của những chiến binh Aztec đã từng quên thân hay những hình ảnh về các anh hùng của cuộc cách mệnh vĩ đại trong kí vãng luôn ngự trị trong đầu họ. Nơi đây, cái chết như là một sự hiện diện lẻ tôn kính. Cho dù là ở bất kỳ hình thức nào, nó cũng hiện lên một cách ám ảnh, gần như là chạm vào được ở mỗi góc phố, con đường.

Tượng thần chết được trưng bay

Một trong những trải nghiệm thú nhất của đoàn khảo cứu khi đặt chân đến thành thị Mexico có nhẽ là ấn tượng về ngôi đền nằm giữa trọng điểm tỉnh thành. Không như những ngôi đền hoành tráng như họ vẫn thường gặp, nó nằm khiêm tốn ở một con phố sáng sủa, những ngọn nến được đặt lòng vòng bên dưới chân bức tượng một vị thánh. Thế nhưng, lạ lùng là bức tượng vị thánh đó là hình thù mà chúng tôi chưa bao giờ được nhìn thấy, một chiếc sọ người khoác lên tấm váy màu trắng xanh, xung quanh là các loại hoa tươi, thuốc lá và cả những cốc nước mà chúng tôi đoán là Tequila, hay còn gọi là vị "thánh đầu lâu" La Santa Muerte.

"Hàm tôi như chùng xuống. Đúng vậy, đương nhiên đó chính là La Santa Muerte, vị thánh tượng trưng cho cái chết, được tôn sùng bởi một phần dân số nhất định của Mexico. Vào Thời điểm đó, mọi người trong đoàn khảo cứu không biết rõ về các "quý cô xương người" và chúng tôi luôn nghĩ rằng đó là bí ẩn của dân bản địa. Nhưng sau khi vấp ngã tại 4 ngôi đền khác nhau dành riêng cho các "quý cô", chúng tôi mới biết rằng mình đã nhầm" - thành viên của đoàn khảo cứu nói.

Thờ phụng"thánh chết"- “Vị thánh đầu lâu”

Điểm bắt đầu của hiện tượng Santa Muerte khởi nguồn từ một cuộc tranh cãi, gần đây nó mới bắt đầu nóng lên. Vào năm 2001, một phụ nữ tên Enriqueta Romero đã đề xướng công khai việc thờ phụng thần Santa Muerte tại quận Tepito, một trong những nơi "khốc liệt" nhất của Mexico City. Chính ngôi đền này là nơi Romero hiến thân mình cho thánh thần và điều đó nhận được sự tận tâm từ hàng trăm giáo đồ ở khắp nơi, những người đã từ lâu tổ chức các nghi lễ phụng dưỡng thần của cái chết. Một trong những kết liên về nguồn cội của Santa Muerte với truyền thống thiên chúa giáo "Memento Mori" là niềm tin mãnh liệt đối với thần Mictecacihuatl, nữ hoàng của thế giới âm ty. Điều đó, phần nào giải thích cho hình tượng của thánh Muerte là phụ nữ tại Mexico, còn ở Argentina và Guatemala là nam giới.

Đền thờ thánh Muerte ở Mexico là có thực, ngoại giả, nó còn được nhân rộng ra khắp thế giới, ngay như ở TP. California (Mỹ) và một số vùng kín đáo khác tại nước Mỹ, dân cư nơi này cũng sùng bái vị thánh này. Đơn cư, tại New York (Mỹ), Arely Vazquez có một bàn độc khá hoành tráng ngay trong căn hộ của mình. Cứ tháng 8 hàng năm, người ta lại tổ chức một lễ tưởng niệm nho nhỏ với nhạc truyền thống mariachi của Mexico, luôn là gia vị đi kèm cho bữa tiệc tưởng niệm vị thần chết chóc.

Cho dù hình tượng Santa Muerte trong nghĩ suy của đa phần các cư dân tại các nước Mỹ La tinh mang màu sắc ám muội, âm u, mang đến sự đen đủi, chết chóc nhưng các tín đồ thờ phụng thánh Muerte luôn tuyên bố, không có bất cứ ma thuật chết chóc hay quỷ Satan nào liên hệ đến vị thánh của họ. Bởi, rất nhiều tín hữu của họ còn là những con chiên đạo thiên chúa ngoan đạo. Chính thành ra, chẳng thể nào, họ lại bán hồn cho quỷ dữ. Trong thực tiễn La Santa Muerte thường được hình dung như một vị thánh dân gian, hình tượng thánh Muerte không khác các vị thánh mà dân nghèo và các từng lớp cùng khổ khác tôn thờ như thánh Nino Fidencio chuyên chữa bệnh, hay vị thánh ria mép chuyên bảo trợ cho hàng ngũ buôn ma túy Jesus Malverde. Hồ hết, giáo đồ của vị thánh này đều xuất thân từ xã hội thấp của tầng lớp. Họ không có thời cơ để tiến thân, công việc định danh của họ là làm quần quật cả ngày ở ngoài đường, với đồng lương rẻ mạt được trả bởi các ông chủ tư bản giàu sụ. Vì lẽ đó, trong đời sống tinh thần, họ cần có một chỗ dựa về mặt tinh thần, sự nghèo khổ, cô độc, khốn cùng như sợi dây liên kết vô hình đưa họ gần lại với nhau hơn phê chuẩn đức tin vào thần thánh.

Lễ Muerte diễn ra cũng khá giống với lễ đạo thiên chúa truyền thống, tất cả phải thề không được thực hành nghi thức phù thủy cũng như có những hành vi lỗi. Mỗi người, khi bước đến bên bệ thờ sẽ rung chuông 3 lần trước mặt các tượng thần gầy gò. Đôi khi, hàng trăm người cùng quỳ và bò trên đầu gối hành hương.

Người dân ở đây tự làm những sản phẩm như xà phòng phép thuật, nước hoa, nến và hình nộm. Du khách nước ngoài luôn được chào mời rằng, những đồ này sẽ đem lại may mắn cho họ và bảo đảm sự no ấm.

Biểu tượng may mắn cho giới cùng khổ ?!

Chỉ trong vòng 10 năm, tại Mexico và một số nước thuộc Mỹ La tinh, La Santa Muerte đã trở nên vị thần của sự cơ cực. Giới tầy xăm hình thánh lên tay với tôn chỉ "thần chết" sẽ che chở cho chúng khỏi cái chết, còn người nghèo lại tạo ra những hình nộm để thờ cúng. Với người cần lao nghèo và đội quân bị lạm dụng dục tình, thánh Muerte trở nên người bảo vệ kỳ diệu của những con chiên bị chối bỏ bởi giáo hội thiên chúa giáo. Thảy những người bị ruồng bỏ đều được Santa Muerte che chở, vị thánh này trở nên một tượng trưng may mắn cho khắp những người đau khổ và đói nghèo.

Bảo Long(Tổng hợp từ BBC, The Time)


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét